Nederlandse media kiezen bij de verslaggeving over de hindoetempel in de Indiase stad Ayodhya voor de framing hindoes-tegen-moslims.
Voor miljoenen hindoes was de feestelijke inauguratie van de hindoetempel Ram Mandir in de Indiase stad Ayodhya een ongekend groot festijn. Na ruim 500 jaar ontheemd te zijn geweest, heeft het beeld van de hindoegod Ram, in de gedaante van een jong kind, zijn geboorteplek weer teruggekregen. Dit vreugdevolle feit is niet alleen in India groots gevierd; de feestvreugde was ook in ons land sterk aanwezig. Nederlandse hindoetempels deden mee en openden op maandagochtend 22 januari vroeg hun deuren.
Ik volgde de historische viering op het YouTube-kanaal van de Indiase premier Narendra Modi, waar ik de grootsheid van alle festiviteiten op afstand meekreeg. In de namiddag stroomden mijn Facebook en Instagram vol met zingende en dansende mensen en het beeld van Ram, dat werd gedeeld door feestvierders uit alle windstreken. Ook op iconische plekken, zoals Times Square in New York, was de feestvreugde volop te zien. Ik deed hier ook aan mee!
Alle denkbare kunstdisciplines zijn ingezet als expressiemiddel om blijdschap met elkaar te delen. Dit stond in sterk contrast met de negatieve berichtgeving in de Nederlandse media. Het heeft ertoe geleid dat Nederlandse hindoes een petitie zijn gestart omdat ze zich zorgen maken over de gevolgen van de framing van hindoes en mogelijke onderlinge spanningen in ons land. De media kozen namelijk voor een wij-zij-sentiment: hindoes tegen moslims. Daarnaast werden feitelijke onjuistheden ruim verspreid en werden essentiële nieuwsfeiten klein weggezet.
In zekere zin is er sprake van geschiedvervalsing door historische feiten onder het tapijt te vegen of onvoldoende te belichten. Om een feit aan te stippen: de hindoes van nu hebben een eeuwenlange genocide en gedwongen bekeringen overleefd, waarvoor de Mughal-invasie (1500) en de Britse kolonisatie (1700) verantwoordelijk zijn. Het oude India was ooit een bakermat van een pluriforme samenleving waarin talrijke natuur- en polytheïstische stromingen naast elkaar leefden. Dit veranderde sterk door de komst van bovengenoemde overheersers. Eeuwenoude literatuur is doelbewust verbrand. Dit kan niet meer worden hersteld of gereproduceerd. Ook de gedwongen bekeringen en ontberingen kunnen niet ongedaan worden gemaakt. De pijn zit dus veel dieper dan enkel het vernietigen van heiligdommen van hindoes door de eeuwen heen. De bouw van de hindoetempel wordt ten onrechte bestempeld als controversieel, omdat journalisten de feiten niet volledig kennen of willen weergeven.
Het belangrijkste feit is dat het Indiase hooggerechtshof heeft beslist dat het gebied waar nu de mandir staat, rechtmatig toebehoort aan hindoes. De Babri moskee was gebouwd op een bestaande tempelconstructie die voor hindoes al een bedevaartsoord was, omdat Ram daar was geboren. Journalisten hebben te weinig stilgestaan bij de waarom-vraag. Waarom moest de geboorteplek van Ram in eerste instantie onder de grond verdwijnen? Waarom werden hindoeheiligdommen door de eeuwen heen stelselmatig afgebroken? Waarom bleven hindoes de afgebroken heiligdommen steeds weer opnieuw op dezelfde plek herbouwen? Waarom kozen hindoes ervoor om de strijd niet op te geven? Dit soort vragen helpen om de bredere context van deze gevoelige kwestie te begrijpen.
Hindoes hebben de juridische strijd gewonnen met een feitenrelaas gebaseerd op literaire en archeologische bronnen, waarmee ze onafhankelijke rechters hebben overtuigd van hun gelijk. Hier is meer informatie over beschikbaar. Er is sprake geweest van goed wetenschappelijk bronnenonderzoek. Ook dit is door de media nauwelijks aangestipt. In het grootste democratische land ter wereld heeft het recht gezegevierd, en dat is een goed teken. Koning Ram, die wordt gezien als een goddelijke manifestatie van Vishnu, keert na eeuwenlange ballingschap weer terug naar huis. Dit had dus het feitelijke nieuws moeten zijn en niet dat de Indiase premier Modi versneld een tempel laat openen een paar maanden voor de verkiezingen. Dit is te simplistisch gedacht en doet afbreuk aan het autonome denken van ruim 1,4 miljard Indiase burgers. Ze zijn niet allemaal hindoes.
Het bijwonen van een tempelopening is niet voldoende om voor de derde keer leider te worden van een groot, complex en pluriform land als India. Wat Modi eerder aan een overwinning zal helpen, is zijn politieke visie voor het land, wat journalisten gretig bestempelen als ‘hindoe-nationalistisch’. Als we in Nederland ook toegewijde politieke leiders hadden, zouden we nu niet te maken hebben met het toeslagen- en Groningen-schandaal of een woningtekort. De eigen-volk-eerst-mentaliteit (alle inwoners van India!) helpt Modi om aan de macht te blijven en niet dat hij elf dagen heeft gevast voor Ram. En dit zeg ik met alle respect.
De Ram mandir is als heiligdom na eeuwen weer in ere hersteld. De tempel staat symbool voor bevrijding en heling, het verbreken van koloniale ketens en het verwelkomen van een nieuw tijdperk. Dit geldt niet alleen voor hindoes, maar voor iedereen die waarde hecht aan het in stand houden van eeuwenoude beschavingen.
Mahesvari Autar is oprichter van Cultuurplatform DesiYUP