Recente ontwikkelingen onder hindoes in Nederland
Het hindoeïsme is een dynamische traditie en volgens de auteurs van het boek Hindoes in Zicht zie je dat ook in Nederland terug. De vertrouwde gebruiken van uit de Sanatan Dharm en de Arya Samaj, de twee stromingen vanuit het Surinaams hindoeïsme, hebben zich in de afgelopen jaren aangepast aan de Nederlandse situatie. Zo beleven jongvolwassenen de religie op een andere manier dan hun ouders. Maar er zijn ook grote groepen hindoes uit Sri Lanka en India naar Nederland gekomen. Zij brachten andere uitingsvormen van deze religieuze traditie met zich mee. Het boek Hindoes in zicht geeft een helder beeld van al deze ontwikkelingen binnen het hindoeïsme in Nederland.
Wat wordt behandeld is bepaald door de deskundigheid en het specialisme van de auteurs die aan het woord komen. Niettemin heeft men na lezing van dit boek een goede indruk heeft van wat er in hindoe Nederland gaande is. Het boek begint met een schetst Jan Peter Schouten die de lezer meeneemt naar de Sterkampen in Ommen waar Jiddu Krishnamurti in augustus 1928 een belangrijke rede houdt. Deze bijeenkomsten waren de eerste hindoeïstische vormen van samenzijn in Nederland (de toenmalige koloniën uitgezonderd). Vanaf dat moment is de aanwezigheid van hindoes in Nederland alleen maar groter geworden; het begon bij de grote migratie van Surinamers en liep via de komst van de Tamil hindoes door tot aan de huidige instroom van kenniswerkers uit India.
Daarna volgen in het boek drie delen die ieder een aantal hoofdstukken omvatten. Het eerste deel heet ‘Huis’ en staat stil bij wat er bij de hindoes thuis gebeurt. Dineesh Lalbahadoersing geeft een indruk van de zoektocht van jongvolwassen hindoes naar een eigen moderne hindoe levensstijl die recht doet aan zowel de eigen religieuze traditie als de eisen van een leven in Nederland vandaag de dag. En Sharda Balla laat zien hoe belangrijk Bollywoodfilms zijn voor het hindoeïsme thuis en hoe deze films invloed uitoefenen op de positie van de vrouw in deze omgeving.
Daarna komt het tweede deel met de titel ‘Geloofsgemeenschap’. Het eerste hoofdstuk van deze sectie, van Freek Bakker, gaat over de tempelbouw in de lage landen, terwijl Amresh Tewarie in het volgende hoofdstuk laat zien welke moeilijkheden hindoes moeten overwinnen om met succes een nieuw hindoe bedehuis te bouwen. Daarna laat Pieter van der Woude de ontwikkeling zien die de hindoe processies in ons land doormaakten. Bedacht moet worden dat de hindoes in Nederland hun eerste processies hielden toen in ons land nog steeds een processieverbod gold. Nu kijkt niemand er meer van op.
Het derde deel gaat over de ‘Samenleving’. Dit onderdeel gaat namelijk in op hoe de hindoes zich manifesteren in de Nederlandse samenleving. Bikram Lalbahadoersing schenkt daarbij aandacht aan enkele hindoe vrouwen op vooraanstaande posities in Nederland. Daarna beschrijft Soerish Jaggan de ontwikkeling van de hindoeïstische geestelijke verzorging in het leger, de gevangenissen, de ziekenhuizen en de verpleegtehuizen. In hoofdstuk 10 geeft Victor van Bijlert een interessante inkijk in de wereld van de indologen aan de universiteiten in de lage landen. Daar was namelijk nauwelijks aandacht voor zich afspeelde onder de hindoes in hun directe omgeving. Ten slotte staat Freek Bakker stil bij de omgang van hindoes met andersgelovigen, in het bijzonder de moslims en de christenen.
Het boek wordt afgesloten met een nabeschouwing waarin de een poging doen de essentie te pakken van de ontwikkeling die de hindoe religie in de lage landen gedurende de laatste decennia heeft doorgemaakt. Daarna proberen zij te ontdekken welke veranderingen zich in de komende jaren zullen voltrekken in het Nederlands hindoeïsme.
Het boek begint met een voorwoord van de Z.E. Chandrikapersad Santokhi, President van de Republiek Suriname. Hij schrijft: ‘De banden tussen Nederlandse hindoes en Suriname zijn heel intensief. Dit maakt dat ontwikkelingen in Nederland ook van invloed zijn op hindoes in Suriname. Vandaar dat ik met heel veel belangstelling kennis heb genomen van de inhoud van dit boek.’